Bij Leiden denk je waarschijnlijk gelijk aan een studentenstad, maar de ‘sleutelstad’ is leuk voor jong en oud! Leiden is één van de oudste steden van Nederland en dat zie je overal terug. Slenter langs de grachten en singels, de statige herenhuizen, hofjes en indrukwekkende kerken. De bevrijding van de stad van de Spanjaarden wordt elk jaar feestelijk gevierd op 3 oktober onder de naam Leids Ontzet. Omdat er hard gewerkt wordt om de binnenstad autoluw te maken, is de trein het ideale vervoersmiddel naar deze stad. Zin gekregen in een dagje of een weekendje Leiden? Lees dan snel mijn tips.

citytrip Leiden gracht

#Maak een stadswandeling

Zelf vind ik het altijd leuk en handig om eerst met een stadswandeling te beginnen. Je komt in één keer langs de (meeste) hoogtepunten van de stad en ook vaak op plekken waar jezelf anders nooit zou komen. Leiden heeft een compact centrum. Daardoor wandel je in relatief korte tijd langs alle highlights. Maak bijvoorbeeld een stadswandeling onder begeleiding van een gids maken die je alle ins en outs over Leiden vertelt. Check hier de mogelijkheden voor stadswandeling met een gids.

Leiden Molen

Wil je de sleutelstad liever op eigen houtje stad verkennen? Dan is de ‘Walk the City’ app een aanrader. Deze app heeft (korte) wandelingen in veel Nederlandse steden en daarnaast ook nog voor een aantal steden in onder andere België, Frankrijk en Duitsland. Sommigen zijn gratis, voor anderen betaal je een vergoeding. Door duidelijke foto’s van herkenningspunten zijn de wandelroutes makkelijk te volgen. De wandeling van Walk the City in Leiden is 4,9 kilometer en geeft leuke weetjes over de punten die je tijdens de wandeling tegenkomt. 

#Het echte hoogtepunt van Leiden: De Burcht

Via een sierlijke poort, die dateert uit 1658, kom je bij de Burcht.  Oorspronkelijk diende de Burcht als verdediging van de vestiging en stamt vermoedelijk uit de 9e eeuw. In de 15e eeuw werd het ingericht als stadspark. Je hebt hier een panoramisch uitzicht over de oude binnenstad.

Leiden Hooglandse Kerk vanaf de burcht gezien

#Het Roze Huisje

Aan de Groenhazengracht wordt je oog direct getrokken naar een ontzettend schattig roze pandje. Je zou denken dat de roze kleur een verwijzing is naar de oorspronkelijke functie van het huisje, namelijk een bordeel. Maar tijdens een renovatie werd ontdekt dat deze kleur niet authentiek is; de oorspronkelijke kleur is rood geweest. Vermoedelijk is de kleur verschoten door zonlicht. De straat is vernoemd naar de Vlaamse ‘hoerenmadam’ van het pand die de bijnaam ‘Groen Haasje’ had.

Leiden Het Roze Huisje

#Neem een kijkje in het Jean Pesijnhofje

Vlakbij de Pieterskerk ligt een verborgen pareltje, namelijk het Jean Pesijnhof. Als je het niet weet, loop je zo voorbij de zware toegangsdeur. De geschiedenis van het hofje gaat terug naar 1683. Toen stichtte de weduwe van een Franse vluchteling, Jean Pesijn, hier een hofje voor bejaarde leden van de Waalse Hervormde Kerk. Ook nu nog wordt het hofje bestuurd door regenten.

#Breng een bezoek aan een museum

Leiden is een walhalla voor de cultuurliefhebber. De stad telt maar liefst 13 musea, allemaal op loopafstand van elkaar! Ben je van plan er een aantal te bezoeken? Overweeg dan om een museumjaarkaart te kopen. Je bent gemiddeld na 4 museumbezoeken uit de kosten. 

Naturalis

Een van de bekendste musea in Leiden is Naturalis. Behalve een onderzoeksinstituut is Naturalis ook een natuurhistorisch museum. Zowel voor jong als oud kan ik dit museum 100% aanraden. Er is zoveel te doen, zien en te beleven dat je je er makkelijk een hele dag kunt vermaken. Absoluut hoogtepunt vonden wij het enorme skelet van de T-Rex.

Hortus Botanicus Leiden

Rustpuntje nodig? Ga langs bij de Hortus Botanicus Leiden, de oudste botanische tuin van Nederland. Sinds 1590 is dit al het groene hart van Leiden. Behalve een relaxte wandeling door de adembenemend mooie tuinen met plantensoorten uit de hele wereld, kun je hier ook een picknick boeken. Er zijn fantastische plekjes om neer te strijken. Verder is het mogelijk om een rondleiding door de Sterrenwacht te krijgen. Het oudste universitaire observatorium ter wereld! Je hebt hier wel een apart toegangsticket voor nodig.

Museum Volkenkunde

Wil je alles weten over andere culturen en houd je van reizen? Dan is Museum Volkenkunde ‘the place to be’! Er worden prachtige voorwerpen uit alle delen van de wereld tentoongesteld. Als we binnenkomen staat er in de ontvangsthal een band salsa-achtige muziek te spelen. Daardoor hebben we meteen die lekkere vakantie-vibe te pakken. De voorwerpen die tentoongesteld worden zijn prachtig. Het voelt echt als een middagje vakantie! Door de wisselende tentoonstellingen kun je er beslist vaker heen. Bovendien kun je er diverse workshops volgen. Check het actuele programma op de website van het museum.

Leiden museum Volkenkunde oranje boedha

Rijksmuseum voor Oudheden

Op de beroemde gracht Rapenburg vind je nog zo’n interessant museum: Rijksmuseum voor Oudheden. Naast eeuwenoude mummies zijn er duizenden archeologische voorwerpen uit het oude Egypte, het Griekse en Romeinse Rijk, het Nabije Oosten en het vroege Nederland tentoongesteld. Er is altijd een (interactieve) tentoonstelling speciaal voor kinderen. 

#Shoppen in Leiden

Gelukkig zijn niet alleen de grote ketens vertegenwoordigd in de mooie binnenstad. Je vindt er allerlei verrassende boetiekjes en kleine speciaalzaken. Je gaat onmogelijk met lege handen naar huis! De bekendste winkelstraten zijn de Breestraat en de Haarlemmerstraat. Houd er rekening mee dat de meeste kleine boetiekjes op zondag gesloten zijn.

Leiden winkelstraatje

Markt

Op woensdag en zaterdag wordt er in het centrum een gezellige markt gehouden. Op de Nieuwe Rijn, Vismarkt en Botermarkt zijn tientallen kraampjes langs de gracht uitgestald.

#Bewonder Leiden vanaf het water

Leiden is bekend om haar mooie grachten, dus eigenlijk kun je de kans om deze historische stad vanaf het water te bewonderen niet aan je voorbij laten gaan. Bij Bootjes en Broodjes kun je mee met een georganiseerde rondvaart waarbij je in een klein uurtje door de binnenstad van Leiden vaart. Sta je liever zelf aan het roer? Geen probleem, want je kunt er ook een sloep huren. Zoals de naam al doet vermoeden: er zijn eveneens vaararrangementen met eten & drinken te boeken. Bij slecht weer wordt er met een overdekte (en eventueel verwarmde) boot gevaren, dus je kunt dit uitje het hele jaar doen. 

#Foods & Drinks

Terrassen, restaurants en take aways zijn er in overvloed in Leiden. De culinaire toerist kan hier zeker zijn of haar hart zeker ophalen. Dit zijn mijn favorieten:

Paco Ciao

Bij Paco Ciao kom je ogen tekort! Wat een bijzondere plek is dit. Het begint al bij binnenkomst waar je de deur moet zoeken. Waar die zit verklap ik niet, dat moet je zelf maar uitvinden als je een bezoek gaat brengen! En dan in het interieur…Wow! Elke ruimte heeft een andere sfeer en stijl, maar over het algemeen bohemian chic. Veel groen, parasols, vintage tv’s en zelfs een hemelbed! Ook de kaart is verrassend en de taarten zijn een feestje voor je smaakpapillen. Hier kun je prima een tijdje vertoeven!

Leiden Paco Ciao beneden

CityHall

Op de Vismarkt kun je niet om het voormalige stadhuis heen. Wow, wat een fantastisch gebouw! In dit eeuwenoude monumentale pand is een Italiaanse bistro-bar gevestigd. Hier krijg je echt Italiaans eten dus niet zomaar een pizzaatje! Van de buitenkant een historische uitstraling, maar van binnen enorm hip.  Bij het bargedeelte kun je aan hoge bartafels zitten, in de serre op designstoelen. Vergeet vooral niet omhoog te kijken naar het geweldige plafond!

Citytrip Leiden restaurant Cityhall buiten
Restaurant CityHall
Citytrip Leiden restaurant Cityhall binnen

De Waag

Midden in het centrum zit restaurant De Waag. Het is gevestigd aan de Aalmarkt in een monumentaal pand uit 1657.  Oorspronkelijk werd er handelswaar in het gebouw gewogen, maar sinds 2015 doet het dienst als restaurant. Je oog wordt direct bij binnenkomst naar het indrukwekkende hoge gewelfde plafond getrokken. Oud en nieuw zijn hier prachtig gecombineerd. Hoewel de zaal groot is, voelt het heel knus aan. Daarnaast is er ook nog een aparte serre die een meer industriële look heeft. Als je wat rustiger wilt zitten kun je beter hier plaatsnemen! Bij de Waag kun je genieten van ontbijt, lunch, borrel en diner.

Leiden restaurant de Waag sandwich
Leiden citytrip restaurant de Waag
Restaurant de Waag

Dapp Frietwinkel

Geen tijd om lang te gaan tafelen? Ga naar Dapp voor een lekkere ‘vette hap’.  Je kunt ze in de buurt van de Aalmarkt niet missen: de frietbakjes van Dapp Frietwinkel, waarbij het sausbakje boven de friet zweeft. Heel slim, want zo zit je niet tot je elleboog onder de mayo wanneer je even een frietje wilt pakken. In 2015 kwam deze frietwinkel als nummer 1 uit de bus bij de nationale friettest van het AD. Uiteraard moest ik ze zelf ook even aan een test onderwerpen…En ik kan je vertellen dat ze vandaag de dag nog steeds overheerlijke biologische frieten bakken!

Leiden street view

#Hotels

Een stedentrip Leiden kun je trouwens ook prima combineren met bijvoorbeeld Den Haag of Delft.

Dit zijn mijn hoteltips voor Leiden:

  • Boutique Hotel d’Oude Morsch: Voor een bijzondere overnachting boek je Boutique Hotel d’Oude Morsch. Dit hippe hotel met 18 kamers is gevestigd in het voormalige wachtgebouw van de kazerne, vlakbij de Morspoort. Het is om de hoek bij het Museum Volkenkunde, dus centraal gelegen. 
  • CTY Books: Op een van de leukste plekjes van Leiden, aan Nieuwe Rijn 2, vind je CTY Books. Het hotel is gevestigd in een voormalige boekwinkel. Het unieke aan dit hotel is dat het vrijwel personeelloos is. Gasten kunnen zelf inchecken via een QR-code, zowel bij de ingang als bij de kamer. Voor het ontbijt kun je terecht bij het naast gelegen cafe of het wordt op de kamer bezorgd. 
  • Boutique Hotel Steenhof Suites: midden in centrum van Leiden, in een prachtig historische grachtenpand, vind je Boutique Hotel Steenhof Suites. In dit hotel zijn uitsluitend volwassenen welkom. De suites zijn riant qua afmeting. De kleinste ruimte is 29 m2, de grootste 45 m2. Sommige suites zijn voorzien van een kitchenette (met vaatwasser en oven).
Leiden citytrip hotel CTY Books
Hotel CTY Books

Booking.com

Hoe kom je in Leiden met de trein?

Wanneer je de trein pakt stap je uit op Station Leiden Centraal. Vanaf hier loop je in een klein kwartier naar het centrum (Breestraat). Ga je de Walk-the-City wandeling doen dan kun je vanaf het station gelijk van start. Loop je liever niet naar het centrum dan zijn er verschillende bussen die je in een paar minuten naar het centrum brengen.

Citytrip Leiden treintijden

Lees ook: Zwolle: hotspots en tips voor een weekendje weg