Haarlem wordt vaak het kleine zusje van Amsterdam genoemd. Net als de hoofdstad heeft het een rijke historie, charmante hofjes, grachten en indrukwekkende gebouwen. Je vindt er ook interessante musea, hippe winkels, goede restaurants en het strand ligt om de hoek. Haarlem is bovendien een stuk rustiger én ligt op slechts 15 minuten met de trein van Amsterdam – ideaal om te combineren tijdens een citytrip. Lees snel welke bezienswaardigheden je absoluut niet mag missen in Haarlem.
Overnachten in Haarlem
- Boutique Hotel Staats: dit bijzondere hotel in Haarlem is gevestigd in een oud schoolgebouw. Het is prachtig ingericht met oog voor detail. De sfeer voelt knus en intiem aan. Op slechts 2 minuten loopafstand van het treinstation word je hier compleet in de watten gelegd.
- Boutique Hotel MAF: ooit was er in dit monumentale pand in Haarlem een klooster gevestigd. Vandaag de dag vind je er een fantastisch boutique hotel. Vanuit het hotel loop je zo de winkelstraat in. Laat ook je smaakpapillen verwennen in de Lounge, het stijlvol ingerichte restaurant van het hotel dat dagelijks tot 20 uur geopend is.
- Boutique Hotel en Restaurant Frenchie: bij dit kleine hotel, in hartje centrum van Haarlem, staat gastvrijheid hoog in het vaandel. Zowel in het hotel als in het restaurant doet men er alles aan om het de gasten naar de zin te maken. Er zijn 5 luxueuze hotelkamers die prachtig zijn ingericht en van alle gemakken zijn voorzien.
De Grote Markt: het sfeervolle hart van Haarlem
Het Centrale punt in Haarlem is de Grote Markt. Al sinds het ontstaan van Haarlem in 1245 bestaat dit plein. Destijds was de Grote Markt twee keer zo groot en heette ’t Sant. Het laatste vanwege het feit dat het hele plein uit zand bestond! Tegenwoordig wordt er nog steeds handel gedreven: op maandag en zaterdag is er namelijk een geweldig markt te vinden. Langs het plein staan diverse belangrijke gebouwen, zoals De Grote Kerk (St. Bavo), het stadhuis en de Vleeshal. Verder vinden er gedurende het hele jaar diverse evenementen plaats, zoals bijvoorbeeld het Jazz festival en de kerstmarkt.
Sint Bavo Kerk: een middeleeuwse blikvanger
Om de Sint Bavo kerk kun je niet heen. Het imposante gebouw ligt aan de Grote Markt en domineert – met zijn 80 meter hoogte – het straatbeeld in de binnenstad. De kerk wordt ook wel de Grote Kerk genoemd. De eerste twee eeuwen in zijn bestaan was de kerk katholiek. Als gevolg van de Reformatie veranderde dat in 1578 in protestants en werd liever de naam Grote Kerk gevoerd. Alhoewel er sinds de 12e eeuw diverse kerkgebouwen (zowel hout als steen) op deze plek stonden, is de bouw van de kerk in de huidige vorm rond 1445 gestart.
De kogel is door de kerk
Onder andere de bekende Haarlemse kunstschilder Frans Hals heeft hier zijn laatste rustplaats. En wist je dat de oorsprong van de uitspraak ‘de kogel is door de kerk’ vermoedelijk in de St Bavo Kerk ligt? Tijdens het Beleg van Haarlem vuurden de Spanjaarden namelijk een kogel af op de predikant, die echter niet werd geraakt. Het kogelgat is nu nog steeds zichtbaar in de muur.
De Grote Kerk is elke dag, behalve zondag, te bezoeken tussen 10 en 17 uur voor € 3. Voor €7 kun je ook een rondleiding krijgen.
- Adres: Grote Markt 22
Van jachtslot tot Stadhuis
Het stadhuis aan de Grote Markt oogt elegant, maar wat daarnaast ook opvalt is dat het een beetje een ratjetoe aan bouwstijlen is. De tijdlijn van het stadhuis gaat ver terug, wel tot 1370. Aan het oorspronkelijke gebouw werden door de eeuwen heen allerlei toevoegingen gedaan. Zo werd in de 16e eeuw het nabijgelegen klooster toegevoegd en in 1913 de toren.
Voormalig jachtslot
Voor de 13e eeuw pronkte op deze plek een jachtslot, maar die brandde in 1351 tot de grond af. Het stadhuis is nu nog altijd in gebruik voor bruiloften en evenementen. In de kelders van het pand kun je (op donderdag t/m zaterdag) de voorstelling Anno Haarlem bezoeken, waar je meer over de geschiedenis van Haarlem te weten komt.
⬇️ Klik hieronder om Haarlem per fiets te ontdekken⬇️
Bewonder kunst in de Vleeshal
Het stijlvolle historische gebouw aan de Grote Markt doet niet vermoeden dat het oorspronkelijk werd gebruikt als vleeshal. Toen aan het einde van de 16e eeuw de vorige vleeshal te klein werd voor het snel groeiende Haarlem, werd besloten tot de bouw van een nieuwe vleeshal. Het stadsbestuur koos het mooiste en duurste ontwerp uit van stadsarchitect Lieven de Key. In 1604 namen de slagers hun intrek in het gebouw met de prachtige trapgevel.
Functie van museum
Tot de 19e eeuw bleef het zijn functie als vleeshal vervullen. Daarna werd het voor diverse andere doeleinden gebruikt, waaronder een stadsbibliotheek. Sinds 1951 is de Vleeshal in gebruik als museum. Samen met het Vishuisje en de Verweyhal vormt het gebouw HAL: een lokatie van het Frans Hals Museum.
- Adres: Lepelstraat 4
Kerstmarkt in Haarlem
In 2022 werd alweer de 29ste editie van de kerstmarkt in Haarlem gehouden. Medio december staan er 3 dagen lang (vrijdag-zondag) ongeveer 350 kerstkraampjes op 10 verschillende locaties door het centrum van Haarlem. Op de Grote Markt kom je gelijk helemaal in de sfeer door de kerstliedjes die door een koor ten gehore worden gebracht. Ondertussen kun je genieten van allerlei culinaire heerlijkheden die op de Grote Markt verkocht worden. Met name in het weekend worden er veel kerstactiviteiten georganiseerd.
Houd er wel rekening mee dat de kerstmarkt hordes bezoekers aantrekt, dus kom absoluut met de trein! Ga voor actuele data en tijden naar de website van Visit Haarlem.
Musea in Haarlem
Teylers Museum
Het oudste museum van Nederland, het Teylers Museum in Haarlem, werd opgericht dankzij Pieter Teyler van der Hulst, een rijke bankier met een passie voor kunst en wetenschap. In 1784 opende de stichting die zijn nalatenschap beheert de iconische Ovale Zaal voor het publiek. Inmiddels is het museum uitgegroeid tot een indrukwekkend complex met een rijke collectie én toegang tot Teylers voormalige woning – allemaal inbegrepen bij je entreeticket.
- Adres: Spaarne 16 (oorspronkelijke lokatie). lokatie HAL: Lepelstraat 4
Corrie Ten Boom Museum
In de Barteljorisstraat staat het Corrie Ten Boom Museum, gevestigd in het voormalige woonhuis van verzetsheldin Corrie Ten Boom. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hielp zij samen met haar familie naar schatting 800 Joodse mensen onderduiken. Het museum is alleen te bezoeken met een rondleiding, die zes keer per dag gratis wordt gegeven – drie in het Nederlands en drie in het Engels. Vanwege de grote belangstelling is het verstandig minstens een week van tevoren online te reserveren. Het verhaal draait om moed, vergiffenis en geloof, maar is ook voor niet-gelovigen indrukwekkend en aangrijpend.
Naast een boek over haar levensverhaal is er ook een film over gemaakt onder de naam De Schuilplaats.
- Adres: Barteljorisstraat 19
Frans Hals Museum
Dat oud en nieuw prima samen kunnen gaan wordt duidelijk bij een bezoek aan het Frans Hals Museum. Op de originele locatie van het museum worden de werken van de oude meesters tentoongesteld, waaronder natuurlijk een groot deel van de werken van de hoofdrolspeler, Frans Hals, zelf. Op de andere locatie, HAL (bij de Grote Markt), kun je juist genieten van moderne kunststukken. Een entreekaartje geeft toegang tot beide locaties. Naast de vaste collecties zijn er ook interessante wisselende tentoonstellingen.
Bewonder Haarlem vanaf het water
Haarlem leent zich perfect voor een verkenningstocht over het water. Er zijn diverse rondvaarten te boeken waarbij je varend door de grachten het historische centrum van Haarlem ontdekt. Er bestaat ook een uitgebreidere rondvaart waar je naast een vaartocht door de binnenstad ook nog de rivier De Spaarne opgaat en onder meer langs molen De Adriaan komt.
De Hofjes van Haarlem
Haarlem had ooit 40 hofjes, nu nog 20, waarmee het na Amsterdam de hofjesstad is. De oudste, kerkelijke hofjes uit de 12e eeuw boden onderdak aan begijnen. Later kwamen de Stichtelijke hofjes voor armen, gefinancierd door rijke families. In de 19e eeuw ontstonden de Gildenhofjes voor gildeleden. Diverse gratis wandelingen, zoals de 5,8 km lange Haarlemse Hofjes wandeling, laten je deze verborgen parels ontdekken.
De Amsterdamse Poort in Haarlem
Aan het einde van de Spaarnwouderstraat staat een indrukwekkende stadspoort. Oorspronkelijk had Haarlem 14 stadspoorten, maar de Amsterdamse Poort uit 1486 is de enige die is overgebleven. De stadspoorten waren onderdeel van de verdedigingswerken van Haarlem. Kenau Simondochter Hasselaar, een bekende heldin tijdens de Tachtigjarige oorlog, zou op deze Stadspoort hebben gestaan om een Spaanse aanval af te slaan.
- Adres: einde van de Spaarnwouderstraat
Doe een rondleiding bij Molen de Adriaan
Langs de oever van de rivier De Spaarne staat de 250 jaar oude stellingmolen De Adriaan. De molen is uitsluitend te bezoeken onder begeleiding van een gids. In 45 minuten leer je alles over dit eeuwenoude technische hoogstandje van duurzame energie. Ook leuk om de molenaar aan het werk te zien! Bonus is het geweldige uitzicht op de binnenstad vanuit de molen.
- Adres: Papentorenvest 1A
Combineer Haarlem met Bloemendaal of Zandvoort aan Zee
Met twee hippe badplaatsen om de hoek kun je de kans niet aan je voorbij laten gaan om je citytrip te combineren met een bezoek of overnachting in Bloemendaal of Zandvoort. Beide strandplaatsen liggen op zo’n 10 km afstand van het centrum van Haarlem. Bloemendaal wordt ook wel het Ibiza van Nederland genoemd vanwege de trendy beach party’s die hier in de zomer gehouden worden. Beiden plaatsen hebben een groot aantal fijne strandtenten waar je onder het genot van een kop koffie of een wijntje heerlijk kunt genieten van het uitzicht op zee.
Eten en drinken in Haarlem
Op zoek naar een leuk restaurant in Haarlem? Dat gaat zeker lukken, want de stad barst van de gezellige restaurants. Vooral het gebied rond de Grote markt (en zijstraatjes) is afgeladen met leuke eettentjes. Dit zijn mijn restaurants tips voor Haarlem:
De Oerkap
In 6 minuten loop je vanaf het treinstation naar dit te gekke stadsstrand aan de rivier De Spaarne. Tot nu toe is deze hotspot altijd alleen geopend van half maart tot half september. Maar er is goed nieuws: de Oerkap, gevestigd in een oude drijfriemenfabriek, gaat uitgebreid worden. Straks hoeven we ze dus niet meer in de winter te missen! Heel benieuwd hoe de plek er in 2025 – als het volgens planning klaar zou moeten zijn – uit komt te zien! In ieder geval kun je er vanaf de lente weer met je voetjes in het zand genieten van hun bekende pizza’s! De sfeer is mega relaxed, dus als je eenmaal in de strandstoel zit wil je niet meer weg!
- Adres: Harmenjansweg 95
De Jopenkerk
Bier drinken in de kerk? Ja zeker! Dat kan in de Jopenkerk in Haarlem. Deze voormalige kerk is namelijk omgebouwd (2010) tot bierbrouwerij. In de imposante koperen brouwketels, die een prominente plek hebben achter de moderne bar, wordt Jopenbier gebrouwen. Op de begane grond bevindt zich het Grand Café, waar je naast een biertje ook een prima kop koffie kunt drinken. Uitgebreid tafelen kan in het restaurant op de 1e verdieping. Bij de renovatie zijn de authentieke details van de kerk, zoals de glas-in lood-ramen en het gewelfde plafond, bewaard gebleven. Zomers kun je van je biertje op het fijne terras voor de deur genieten.
- Adres: Gedempte Voldersgracht 2
Volkslust
Sinds 1880 is Volkslust al een begrip in Antwerpen. Gelukkig zijn ze nu ook op diverse plekken in Nederland vertegenwoordigd, waaronder dus eentje in het centrum van Haarlem. Binnen kun je in een huiselijke sfeer genieten van ontbijt, lunch of diner. Daarnaast kun je bij mooi weer ook plaatsnemen op het waterterras aan de gracht.
Zomertip: Volkslust vaart in het zomerseizoen met een historische salonboot door de Haarlemse grachten. Onder het genot van een heerlijke lunch of brunch is het 1,5 uur geweldig vertoeven op het water. Voor dit leuke uitje moet je wel van te voren even reserveren.
- Adres: Kruisweg 67
CrêpeAffaire
Na het enorme succes in Engeland is er nu ook een CrêpeAffaire in Nederland geopend, namelijk in de Kruisstraat in Haarlem. Bij binnenkomst is meteen duidelijk dat het hier ook al tot de hotspots behoort. We kunnen gelukkig plaatsnemen aan het allerlaatste beschikbare tafeltje. Op de kaart een ruime keuze aan – hoe kan het ook anders – crêpes. Naast de zoete varianten is er ook een heel scala aan hartige crêpes, en zoete & hartige wafels. Na een hap van mijn crêpe met Old Amsterdam en mosterdsaus weet ik zeker dat dit niet mijn laatste bezoek was! Goddelijk.
- Adres: Kruisstraat 22
Winkelen in Haarlem
Haarlem behoort tot één van mijn favoriete Nederlandse winkelsteden. Er is een perfecte mix tussen de grote bekende winkels en de lokale ondernemers. En kennelijk ben ik niet de enige die dat vindt, want al meerdere malen werd Haarlem uitgeroepen tot beste winkelstad van het land.
Waar moet je zijn om lekker te kunnen shoppen?
- Hoofdwinkelstraten: de Grote Houtstraat, de Barteljorisstraat en de Zijlstraat. Komen deze namen je bekend voor? Dat kan kloppen, want dit zijn de Haarlemse straten van het bordspel Monopoly.
- De Gouden straatjes: bij deze zijstraatjes van de Grote markt moet je zijn voor bijzondere boetiekjes, designkleding, vintage kleding en te gekke conceptstores. De 7 straten die tot de Gouden Straatjes behoren zijn: Warmoesstraat, Zijlstraat, Koningstraat, Anegang, Gierstraat, Kleine Houtstraat, Schagschelstraat.
Hier een paar van mijn favoriete adresjes:
De Wereld van Jansje
Haarlem heeft er sinds vorig jaar een hele leuke conceptstore bij: De Wereld van Jansje. Hier slaag je voor elke leeftijd voor een verrassend cadeau! Duurzaamheid en eerlijke handel is het motto van deze winkel. Ga zeker ook even een kijkje nemen in de kelder, waar ze een geweldig assortiment aan metalen tonnen hebben. Achterin de zaak kun je even heerlijk neerploffen in de gezellige lunchroom of bij mooi weer in de binnentuin. Er wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van biologische producten. Extra bijzonder is dat er mensen bij een beperking in de winkel werken. Allemaal even vriendelijk en behulpzaam!
- Adres: Grote Houtstraat 45
Aap en Poes
Deze toffe giftshop moet je beslist even binnenlopen. Want naast mooie sieraden en woonaccessoires verkopen ze er super schattige zachte Alpaca knuffels! Gemaakt van echte alpacawol, maar diervriendelijk vervaardigd en fairtrade verhandeld met lokale boeren in Peru.
- Grote Houtstraat 142b
Drogist Van der Pigge
In een monumentaal pand aan de Gierstraat is sinds 1849 Drogist Van der Pigge te vinden. In de jaren 30 van de vorige eeuw wilde warenhuisgigant Vroom & Dreesman uitbreiden. Van der Pigge werd daarom vriendelijk doch dringend verzocht te verkassen, maar de drogist hield zijn poot stijf en weigerde het pand te verkopen. Daarop besloot V&D maar om de winkel van Van der Pigge heen te bouwen. Inmiddels heeft het warenhuis het niet overleefd, maar bestaat de drogist nog steeds. Het leuke is dat er sinds de opening niets aan het interieur is gewijzigd, dus binnen waan je je even terug in de grootmoeders tijd. Van der Pigge verkoopt natuurgeneesmiddelen, waarbij de waren staan uitgestald in authentieke stopflessen en werken ze nog met ouderwetste puntzakjes.
Hoe kom je met de trein in Haarlem
De stad Haarlem kent twee stations. Het station in het centrum heet gewoon ‘station Haarlem‘ en de ander is station Haarlem Spaarnwoude. Hoewel door veel mensen het station in het centrum ‘Haarlem Centraal’ wordt genoemd, mag het officieel niet die naam dragen. Daarvoor moet je namelijk minimaal drie treinstations in de stad hebben. Vanaf station Haarlem loop je in nog geen 10 minuten via de Kruisstraat naar de Grote Markt in hartje centrum.
Het treinstation in Haarlem
Wanneer je uitstapt op station Haarlem kijk dan gelijk even op je heen..Dit Art-Nouveau station is een van de mooiste van Nederland en een rijksmonument. Het huidige gebouw stamt uit de vroege 20ste eeuw en zit vol authentieke details, zoals tegeltableaus en een houten balkenplafond. Loop ook even naar perron 3A voor het fraaie houten Seinhuis.
Dit artikel bevat zogenaamde affiliate-links. Dat betekent dat ik een kleine commissie ontvang wanneer jij een aankoop doet via een van deze links. Dit brengt voor jou GEEN extra kosten met zich mee, maar daarmee steun je mij met het onderhouden van deze website en ben ik je heel dankbaar!
